Beter
Stel, je hebt een bedrijf waarvan je gelooft dat het de wereld een beetje beter kan maken door auto’s elektrisch te laten rijden in plaats van op benzine. En je hebt een geweldig idee om de bottle neck van elektrisch rijden – de lange laadduur van een lege accu – te vermijden: je verwisselt een lege accu in een handomdraai voor een volle. Je hebt wel nog twee hobbels te overwinnen: er rijden maar weinig elektrische auto’s en stations waar je snel accu’s kunt wisselen zijn er nauwelijks. Gelukkig heb je een slordige 850 miljoen dollar te besteden om je idee te ontwikkelen – om het voorstelbaar, maakbaar en haalbaar te maken.
Natuurlijk pas je dan, voor je op grote schaal gaat spenderen, eerst even het premortemprincipe toe: stel nou dat we een jaar verder zijn en het is een grote mislukking geworden… Je doet iets in een paar kleine landen (zeg Israel, Denemarken, Nederland), maar dat is het dan wel, en het geld is op… Welke concrete faaloorzaken kunnen we nu al bedenken waardoor het zo zou kunnen gaan, en hoe pakken we die dan aan?!
Kwijt
Of doe je dat niet? Hoe dan ook, Better Place, want daar gaat het hier natuurlijk over, is niet meer. De Apple-achtige website doet anders vermoeden, verhaalt op de startpagina nog optimistisch over “…how the Switchable Battery is reinventing the electric car” en brengt ons de voordelen van elektrisch rijden onder ogen. Maar een beetje verstopt staat in een persbericht van 26 mei dat Better Place faillissement heeft aangevraagd. Er is geen geld meer voor de lopende zaken en niemand wil bijlappen. De investeerders zijn hun geld kwijt. Volgens een artikel in de Volkskrant van 28 mei had Better Place de bereidheid van leaserijder en leasemaatschappij om over te stappen onderschat.
???
850 miljoen te besteden en je schat de belangen en behoeften van sleutelspelers verkeerd in?! Is het dan zo ingewikkeld? Waar gaat deze ideeontwikkeling fout? Bas Hilckmann maar eens gebeld, van Duurzaaminmobiliteit.
Probleem
De voorstelbaarheid is het probleem niet – het voordeel van snel accu’s wisselen valt makkelijk in te zien. De maakbaarheid valt echter tegen, aldus Bas: “je moet een complete, nog niet bestaande infrastructuur van wisselstations uit de grond stampen, waar je ruimte voor nodig hebt, en medewerking van overheden. En een nieuwe standaard neerzetten in accutechniek is geen sinecure.”
Het idee bevat te weinig dat het voor de zakelijke markt en lease interessant maakt en is daardoor een struikelblok in de haalbaarheid. “Nu verdienen leasemaatschappijen ondermeer aan de brandstofinkoop – maar bij een elektrische auto niet meer. Ook reparatie en onderhoud (aftersales) liggen tot 30% lager dan bij een benzineauto. De economische levensduur van een elektrische auto lijkt twee keer langer – en is daardoor voor een dealer een stuk minder interessant. Verder is het verkoopverhaal voor een auto met accu echt anders dan voor een benzineauto.”
Anders
“Wellicht was het anders gegaan als ze vol op bijvoorbeeld Nederland hadden ingezet; door onze CO2-bijtellingsregime zijn we immers een gidsland.” Aha, het verkeerde toneel dus?! “Ja misschien wel. En hoe dan ook was het tempo van Better Place veel te ambitieus.”
Dank je, Bas. Wel zonde. ’t Is leerzaam maar jammer om postmortem op een mooi idee het premortemprincipe te moeten toepassen.